Η ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗΣ

(Πεμ. 3/4/2014 - 00:35)

Του ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΦΕΙΡΗ*

Ένα καθεστώς όπου «ισχύς του θα ήταν η αγάπη του Λαού» δεν θα χρειαζόταν ποτέ να απαγορεύσει  καμία διαδήλωση.  Και όταν μερικές χιλιάδες αμετανόητοι θα αποφάσιζαν να αμφισβητήσουν μια συνεδρίαση ιερέων  της Μεγάλης (ευρωπαϊκής) Ιδέας, δεν θα χρειαζόταν ούτε ένα μέλος των δυνάμεων καταστολής για να προστατεύσει το χώρο. Θα αρκούσε μια μαζική, λαϊκή ασπίδα υπεράσπισης.

Όμως σε κανένα  καθεστώς της Δύσης πλέον δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μια Ντεγκωλικού τύπου κινητοποίηση. Είναι τέτοια η απονομιμοποίηση των καθεστώτων, που το κράτος εμφανίζεται αποκρουστικά γυμνό. Αυτή η πορνογραφία της καταστολής και της κρατικής βίας θεωρείται πλέον αυτονόητη, τόσο αυτονόητη που ακόμη και η Αριστερά ξεχνάει να την αξιοποιήσει σαν  επιχείρημα, απέναντι σε ένα καθεστώς που στηρίζεται στην παθητική, φοβική  αποδοχή μιας μικρής  μειοψηφίας και  έχει απολέσει κάθε κοινωνική  συμμαχία.

Μέσω της καταστολής το καθεστώς κυριαρχεί και στο δημόσιο χώρο. Τον οριοθετεί και τον περιορίζει. Γιατί η καταστολή  στο πεδίο του χώρου δεν αφορά μόνο  μια πορεία. Ούτε έχει να κάνει μόνο με την αστυνόμευση και την εμπέδωση του αισθήματος της κυριαρχίας.  Η καταστολή  επεκτείνεται και πολλαπλασιάζεται μέσω της συνεχούς υποβάθμισης του δημόσιου χώρου, την ουσιαστική ιδιωτικοποίησή του , την εξώθηση στην ιδιωτική σφαίρα και τη μετατροπή του σε ένα ασφυκτικό, μη συμβατό με την ανθρώπινη φύση περιβάλλον.

Μέσα σε ένα τέτοιο αφιλόξενο περιβάλλον ο εργαζόμενος δεν μπορεί να κινηθεί, να κοινωνικοποιηθεί , να λειτουργήσει ουσιαστικά πολιτικά και καταστέλλεται στην ιδιώτευση. Η πολιτική ήταν και είναι προϊόν του δημόσιου πεδίου. Χωρίς αυτό απονεκρώνεται.

Το κεφάλαιο κερδίζει , πολιτικά και οικονομικά, από μια  αντίληψη που δεν κατανοεί τη σχέση του, τόσο με  τον κοινωνικό μισθό όσο και με την πολιτικοποίηση του υποκειμένου. Ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, με χαμηλό βαθμό συγκέντρωσης της εργατικής τάξης , πολλές φορές η πολιτικοποίησή της πραγματοποιήθηκε περισσότερο στο δημόσιο χώρο και λιγότερο στο χώρο εργασίας.

Την σπουδαιότητα αυτή  έχει, ενστικτωδώς , αντιληφθεί ο νεοναζισμός. Η  «παιδική χαρά στον Άγιο Παντελεήμονα» και η κυριαρχία στο δρόμο μέσω των ομάδων κρούσης είναι χαρακτηριστικά μιας αντίληψης «ηγεμονίας» στο δημόσιο χώρο.

Η αναγκαστική ιδιώτευση δεν αποτελεί παρά μορφή έμμεσης καταστολής. Ειδικά όταν πραγματοποιείται σε περιβάλλον επίθεσης του κεφαλαίου. Η ανεργία είναι και καταναγκαστική απομάκρυνση από το δημόσιο χώρο. Να γιατί το 60% της άνεργης νεολαίας προσπαθεί να αρνηθεί την αφύσικη καταστολή, τον περιορισμό στον ιδιωτικό χώρο και σε μια περίοδο σαν αυτή, τα café  δεν γνωρίζουν κρίση.

Ο  Ιάπωνας φιλόσοφος Tetsuro Watsuji, στο βιβλίο του «Ανθρωπολογία του τοπίου». αναδεικνύει πόσο  θεμελιώδης  είναι η  σημασία της χωρικότητας , σαν  μιας από  τις   όψεις της  πολλαπλής (χωροχρονικής, ψυχοσωματικής, κοινωνικής) δομής της ανθρώπινης ζωής.

Η επανακατάκτηση του δημόσιου χώρου από την Αριστερά δεν είναι απλά ένα στοίχημα πυγμής. Οι αγώνες για τον δημόσιο  χώρο αποτελούσαν πάντα δείκτες για τη δυναμική της ταξικής πάλης. Και την επιστροφή στη δημόσια χωρικότητα , κόντρα ακόμη και στην γυμνή, αποκρουστική κρατική βία, μπορεί να την  επαναφέρει εκείνη η τάξη, η εργατική,  που η καθημερινή της εργασία συντηρεί το σύνολο της κοινωνικής ζωής.

*Ο Ανδρέας Ζαφείρης είναι μέλος της Γραμματείας των Συνεργαζόμενων Εκπαιδευτικών Κινήσεων (ΣΥΝΕΚ).

Πέμπτη 3 Απριλίου 2014