Γ.Δραγασάκης: Η Κύπρος μπορεί να αποφύγει την καταστροφή

Οι Κύπριοι πέτυχαν ήδη μια σημαντική νίκη με την απόφαση της κυπριακής Βουλής, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται και θα είναι σκληρός. Γι’ αυτό χρειάζεται η μεγαλύτερη δυνατή συμπαράσταση και αλληλεγγύη μας. Άλλωστε η αποστολή μας στην Κύπρο αποσκοπούσε ακριβώς αφενός στο να εκφράσουμε αυτή την αλληλεγγύη μας και αφετέρου να συζητήσουμε σε βάθος και για το πρόβλημα και για τις λύσεις.

Τοποθέτηση του Γ. Δραγασάκη, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ στην Κυπρο

Είδαμε ή επικοινωνήσαμε με όλες σχεδόν τις πολιτικές δυνάμεις της Κύπρου. Επιστρέφω προσωπικά αισιόδοξος διότι εκεί συζητούν, διαπραγματεύονται, πέτυχαν η αρχική πρόταση να τεθεί προς διάλογο και όχι να εφαρμοστεί με το “έτσι θέλω”. Δεύτερον, εκεί ο πρωθυπουργός ενημερώνει όχι μόνο την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και το κοινοβούλιο και τον λαό τι ακριβώς έγινε στο Eurogroup και τι δεν έγινε, κάτι το οποίο ο ελληνικός λαός στερείται. Και τρίτον, εκεί οι πολιτικές δυνάμεις διαλέγονται παρά τις διαφορές τους. Αναζητούν ακόμη και κοινούς τόπους, αλλά κοινούς τόπους όχι υποταγής, αλλά αντίστασης στην τρόικα και τις επιταγές της. Αυτά είναι στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι ο αγώνας των Κυπρίων μπορεί να έχει μια θετική έκβαση.

Κατά την άποψή μας, από την επιτόπια μελέτη και συζήτηση που είχαμε, τα στρατηγικά επίδικα αυτού που θα λέγαμε σήμερα «το νέο κυπριακό πρόβλημα» είναι:

* Πρώτον, να μπορέσει η Κύπρος να αποφύγει την παγίδευσή της στον φαύλο κύκλο “λιτότητας – ύφεσης – χρέους” στον οποίο έχουμε παγιδευτεί εμείς. Εάν το αποφύγουν αυτό, οι όποιες θυσίες θα έχουν αποτέλεσμα. Εάν όχι, τότε ακόμη και μία λύση που μπορεί να φαίνεται θετική, κατά τη γνώμη μας, δεν θα είναι βιώσιμη. Άρα το πρώτο είναι να αποφύγουν τη λιτότητα, την ύφεση και την ανακύκλωση του προβλήματος.

* Δεύτερο στρατηγικά επίδικο θέμα είναι να μπορέσουν να βρουν έναν τρόπο ομαλής μετάβασης στο νέο οικονομικό μοντέλο – γιατί προφανώς η Κύπρος πρέπει να βρει ένα νέο οικονομικό σύστημα, αλλά αυτό πρέπει να γίνει με τρόπο ομαλό, να γίνει μέσα από μετασχηματισμούς και όχι με βίαιο τρόπο, καταστροφικό, όπως αυτόν που προέβλεπε η αρχική απόφαση του Eurogroup, έναν τρόπο που κι εμείς εδώ τον έχουμε βιώσει.

* Το τρίτο στρατηγικά επίδικο ζήτημα είναι να μη χάσουν τον εθνικό έλεγχο πάνω στους φυσικούς πόρους τους, να μπορέσει δηλαδή η Κύπρος να αξιοποιήσει της φυσικούς της πόρους με τρόπο που η ίδια θα κρίνει ότι είναι ο πιο επωφελής για τον ίδιο τον λαό της.

* Και το τέταρτο, αλλά πρώτο σε σημασία, είναι η διαφύλαξη του δημοκρατικού δικαιώματος του κυπριακού λαού να έχει τον τελικό λόγο σε όλα τα ζητήματα. Νομίζω ότι αυτά είναι τα βασικά κομβικά θέματα.

Τα δεύτερο σημείο αφορά βεβαίως το θέμα της χρηματοδότησης, το οποίο είναι υπαρκτό, διότι έχει καταστραφεί κεφάλαιο. Μην ξεχνάμε ότι και με το ελληνικό PSI και με το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων η Κύπρος έχει χάσει 4,5 δισ. ευρώ, πέρα από άλλες απώλειες. Άρα υπάρχει πρόβλημα. Η Κύπρος όμως έχει δυνατότητες και ακριβώς αυτό καθιστά με μία έννοια πιο απαράδεκτη την πρόταση που έγινε από το Eurogroup διότι αγνόησε τις δυνατότητες της Κύπρου να βρει άλλες λύσεις. Και προς αυτή την κατεύθυνση εργάζονται τούτη την ώρα οι πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο. Είδαμε ότι υπάρχει τρόπος να βρεθούν πόροι από το εσωτερικό της Κύπρου για να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες του 2013, ίσως και του 2014.

Βεβαίως αυτό δεν αρκεί, αλλά ίσως επιλύοντας τα άμεσα προβλήματα να υπάρξει ο χρόνος για διάλογο και για μια πιο ριζική και ολοκληρωμένη λύση στην πορεία. Γενικά για μια ριζική λύση, η φύση του κυπριακού προβλήματος, ο ειδικός του έως ένα βαθμό χαρακτήρας απαιτεί τη σύμπραξη τριών παραγόντων: της Κύπρου, πριν από όλα, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της Ρωσίας. Νομίζουμε ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις και η αμοιβαιότητα των συμφερόντων που καθιστά μια τέτοια τριμερή συνεργασία ως τη βάση πάνω στην οποία μπορούν να υπάρξουν εναλλακτικοί δρόμοι οι οποίοι να εξασφαλίσουν το κριτήριο της δικαιοσύνης και της βιωσιμότητας της κυπριακής οικονομίας και κοινωνίας.

Το τρίτο σημείο, στο οποίο θα ήθελα να αναφερθώ, είναι ότι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πλήρως τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε τυχόν υλοποίηση των αποφάσεων του Eurogroup: Θα φύγουν μαζικά κεφάλαια, θα μπει η Κύπρος σε μια περίοδο απροσδιόριστης διάρκειας καχεξίας, ύφεσης, πιστωτικής συρρίκνωσης. Θα καταστραφεί ο κρίσιμος πυλώνας που χρηματοδοτεί σήμερα την Κύπρο και είναι οι συνεργατικές τράπεζες, τα λεγόμενα ταμιευτήρια.

Θα υπάρξουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες και για την Ελλάδα. Πρέπει να υπάρξει από την Τράπεζα της Ελλάδας ή άλλον φορέα πλήρης μελέτη όλων των πιθανών συνεπειών για τα ελληνικά συμφέροντα από τις αποφάσεις του Eurogroup ή όποιας άλλης πρότασης κατατίθεται από την τρόικα. Οι συνέπειες θα υπάρξουν λόγω του γεγονότος ότι υπάρχουν ελληνικές καταθέσεις στην Κύπρο, ελληνικές τράπεζες στην Κύπρο, έχουν υπάρξει και δάνεια ελληνικών τραπεζών, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι υπάρχουν τρία υποκαταστήματα κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα με δάνεια, με χορηγήσεις, με προβλήματα. Επίσης, συνέπειες για την Ελλάδα από το ότι, αν στην Κύπρο αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει ασφάλεια καταθέσεων, δεν θα υπάρχει ασφάλεια καταθέσεων ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Ισπανία, αλλά και σε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα, αφού θα επικρέμαται το ενδεχόμενο κούρεματος των καταθέσεων.

Τέλος, οι συνέπειες θα είναι ευρύτερες σ’ όλη την Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι στο ΔΝΤ, με πρωτοβουλία του εκπροσώπου της Βραζιλίας, έχει τεθεί θέμα για αυτές τις αποφάσεις. Από το ότι δηλαδή και το κούρεμα των καταθέσεων εντάσσεται στα μέσα με τα οποία επιχειρείται να επιρριφθούν οι συνέπειες της κρίσης σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Σημειώνω επίσης το γεγονός ότι η ίδια η κ. Λαγκάρντ επεσήμανε τον συστημικό χαρακτήρα της Κύπρου αλλά και τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει αυτή η απόφαση.

Τέλος, δεν μπορούμε να αδιαφορήσουμε για τις δηλώσεις που γίνονται στη Ρωσία από κορυφαίους πολιτικούς παράγοντες, όπως ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός.

Άρα μιλάμε για ένα πρόβλημα με τεράστιες κοινωνικές, οικονομικές αλλά και γεωπολιτικές επιπτώσεις και στην Κύπρο, και στην Ελλάδα, και στην Ευρώπη, και διεθνώς. Γι’ αυτό και ο αγώνας του κυπριακού λαού, αντίστοιχα, έχει μια ευρύτερη σημασία.

Yπάρχουν δυνατότητες, είτε με αυτό που κι εμείς από την αρχή της κρίσης είχαμε πει, το «λαϊκό ομόλογο», με μια μορφή εσωτερικού δανεισμού, μπορούν να εξασφαλισθούν πόροι οι οποίοι να βοηθήσουν στην πρώτη φάση. Υπάρχουν επίσης στην Κύπρο πόροι των ασφαλιστικών ταμείων – ευτυχώς εκεί δεν κουρεύτηκαν όπως εδώ- που θα μπορούσαν να συμβάλουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Τέλος, η Κύπρος έχει το πλεονέκτημα των βέβαιων εσόδων από την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου. Άρα μπορεί να υπάρξει ομόλογο με υποθήκη τα έσοδα από την εκμετάλλευσή του.

Ανεξάρτητα από την τελική έκβαση που θα έχει η όλη υπόθεση -που ευχόμαστε να είναι ριζική λύση, δηλαδή όχι απλώς μια λύση καλύτερη εντός της τρόικας, που και αυτή θα είχε την αξία της- θεωρώ ότι η κρίση της Κύπρου, όπως επίσης και η κρίση της Ελλάδας, επιβεβαιώνει βασικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Επιβεβαιώνει ότι το πρόβλημα που ζούμε σήμερα στην Ελλάδα, προχθές στην Ισπανία, τώρα στην Κύπρο είναι εκφράσεις μιας ευρύτερης συστημικής ευρωπαϊκής κρίσης. Άρα χρειάζονται συνολικές λύσεις και όχι λύση από χώρα σε χώρα μόνο.

Δεύτερον επιβεβαιώνεται η θέση ότι όσο μικρή και αν είναι μια χώρα, λόγω των δομικών αλληλεξαρτήσεων που υπάρχουν κυρίως εντός της Ευρωζώνης, η χώρα μπορεί να διαπραγματευτεί, μπορεί να διεκδικήσει λύσεις καλύτερες, αυτό ακριβώς που ζούμε στην Κύπρο και που δεν είχαμε εδώ στην Ελλάδα την ευκαιρία να ζήσουμε μέχρι τώρα, αλλά που είμαστε σίγουροι ότι θα ζήσουμε στο μέλλον.

Τρίτο συμπέρασμα είναι και τα όρια των εθνικών λύσεων. Ότι δηλαδή η όποια λύση και την Κύπρο θα μπορέσει να αποβεί πραγματικά βιώσιμη αν υπάρξουν ευρύτερες αλλαγές στην Ευρώπη ή αν υπάρξουν πολιτικές μετατοπίσεις στις χώρες που έχουν ομοειδή προβλήματα. Γι’ αυτό νομίζω ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, που από την αρχή της κρίσης έχει κατατεθεί, για την ανάγκη συμμαχίας των λαών του Νότου και περαιτέρω με τους εργαζόμενους του Βορρά, είναι ο στρατηγικός δρόμος για να υπάρξει μια πραγματικά εναλλακτική απάντηση στην κρίση.